Zarówno od członków rodziny, znajomych, jak i osób postronnych regularnie otrzymuję pytania w stylu „Co sądzisz o diecie SIRT, na której schudła Adele, czy warto ją stosować?”. Jest to uniwersalny schemat pytania, pod który wystarczy podstawić dowolną inną nazwę diety i znaną aktorkę/modelkę/piosenkarkę. Modne diety odchudzające mają kilka wspólnych punktów, które przyciągają uwagę i jednocześnie „wykorzystują” nasze słabe punkty.
Dlaczego modne diety odchudzające są tak atrakcyjne?
1. Obietnica spektakularnego efektu
Możliwość schudnięcia 5 kg w dwa tygodnie brzmi zdecydowanie lepiej niż książkowe 2-4 kg na miesiąc. Nic dziwnego, że zwłaszcza gdy czas nagli – do wesela, do lata, do sylwestra – niektórzy chętniej rozważą model odżywiania zapewniający większe efekty. Gratyfikacja w ich przypadku następuje zdecydowanie szybciej, a odraczanie tej nagrody w czasie jest po prostu trudniejsze.
2. Jasne zasady stosowania diety odchudzającej
Znakomita większość popularnych diet odchudzających w bardzo prosty sposób definiuje, jak powinny wyglądać Twoje posiłki. To jest „złe”, czyli niedozwolone, a to jest „dobre” – dozwolone. Natomiast w racjonalnym żywieniu i zmianach nastawionych na długofalowy efekt raczej unikamy takich stwierdzeń (my, czyli dietetycy – a na pewno ja). Przede wszystkim dlatego, że chcemy uczyć samodzielnych wyborów żywieniowych i komponowania diety w taki sposób, by znaleźć w niej także miejsce na tzw. produkty rekreacyjne i przyjemności.
Czarno-biały produktów żywieniowych podział wydaje się prostszy, jednak tak naprawdę niewiele ma wspólnego z rzeczywistością. Wystarczy prosty test: spójrz na listę tych produktów. Czy jesteś w stanie żywić się wyłącznie w ten sposób przez najbliższy rok-dwa?
3. Elementy magiczne
„Wystarczy pić tę miksturę codziennie, by osiągnąć wymarzoną sylwetkę” – brzmi bajecznie! I niestety, z tą bajką i ułudą ma wiele wspólnego. Popularne diety odchudzające najczęściej są przede wszystkim niskokaloryczne. To nie magiczne składniki przynoszą te efekty, a znaczny deficyt energetyczny.
Jednakże wiara w nie może oddziaływać na psychikę i czasem ułatwia trzymanie się takiego modelu żywienia. Obserwowane efekty stają się potwierdzeniem działania magicznego składnika i tym samym jeszcze bardziej wzmacniają wiarę w konkretną substancję.
4. Krótki czas stosowania diety = krótkotrwały wysiłek
Gdy głównym celem odchudzania jest utrata kilogramów, dieta zazwyczaj nie ma na celu trwałej zmiany nawyków żywieniowych. Staje się wyłącznie środkiem do celu i ma stanowić zamknięty w ramach czasowych epizod. Modne diety obiecujące efekt w miesiąc czy dwa właśnie dlatego są bardzo kuszące. Myślimy o nich jako o zadaniach do wykonania – do których realizacji trzeba się „spiąć” – a później można pozwolić sobie na odpoczynek i świętowanie zwycięstwa. Stąd ich często opisywanym minusem jest efekt jo-jo. Skoro po zakończeniu diety wracamy do nawyków, które doprowadziły nas do jej stosowania, w jaki sposób mamy utrzymać nową masę ciała?
Nie pochwalam krótkotrwałych zrywów i stosowania wielu popularnych i modnych diet odchudzających. Jednocześnie rozumiem, że po przeczytaniu obietnic (często wzbogaconych o zdjęcia spektakularnych przemian) można się nimi zainteresować, a nawet zachwycić.
Właśnie dlatego w rozmowach staram się wskazywać konkretne „za” i „przeciw” i tłumaczyć te mechanizmy, choć nie zawsze jest łatwo o wygraną. Definitywnie mogę jednak potwierdzić, że w trwałej zmianie nawyków żywieniowych chodzi o to, by dobrze się odżywiać, a jednocześnie mieć przestrzeń na zjedzenie ciasta bez wyrzutów sumienia. W końcu życie jest za krótkie, by udawać, że marchewka w każdej sytuacji jest dobrym zastępnikiem 😉
